Goed opvoeden? Of lerend ouderschap?!

Bestaan er werkelijk vier opvoedstijlen? Een dergelijk model heeft vast zijn nut, maar ook zijn beperkingen en is ooit ontstaan als een schematische weergave van de werkelijkheid, een werkmodel. Maar is het niet zo dat ouders gedurende hun ‘carrière’ als opvoeder van alles doen? En is dat niet gewoon oké, zolang ze niet in extreme mate gaan trekken en sturen, pushen en duwen?

Zoals ik met het ‘opvoedkompas’ in mijn boek “In contact met ouders” laat zien is er een groot arsenaal aan opvoedtechnieken die alle ouders wel eens gebruiken.

Regels vaststellen, een duidelijke instructie geven, aandringen, af en toe een privilege ontnemen – het kunnen allemaal prima technieken zijn om je kind iets voor te schrijven. Op het moment dat je dit als enige opvoedstijl zou hanteren, zou je uitschieten in ingrijpen, ruzie maken, corrigeren, verwijten of onredelijk straffen. Bedoelen ze dat met autoritair opvoeden? En bedoelen ze dan met positief opvoeden: voortdurend ophemelen en complimenteren? Hoe zit het dan met het erkennen van emoties, het kind verantwoordelijkheden geven, en keuzes voorleggen, samen iets oplossen, de fantasie van een kind gebruiken?

Helaas wordt ‘positief opvoeden’ soms te smal opgevat: ouders krijgen allerlei technieken aangeleerd om het gedrag van hun kinderen bij te sturen, en de aandacht voor het grotere plaatje dreigt te verdwijnen.

Opvoeden is zóveel rijker dan alleen maar “straffen of belonen”! En zóveel breder dan het bijsturen van gedrag! Het helpt ons niet verder om het denken over opvoeden te polariseren in ‘goed’ en ‘slecht’ opvoeden. Sterker nog, het zou goed zijn als we nieuwsgierig naar elkaar zijn en van elkaar leren! Met als kernvraag: wat heb jij en wat heb ik nodig om jouw kind te begeleiden, op weg naar volwassenheid? Wat een mooie en soms zware verantwoordelijkheid hebben we! Laten we elkaar daarin steunen! Er zijn zoveel mogelijkheden!

Opvoedtechnieken Oke2

De kern van het ouderschap is het contact met het kind; met dit unieke mens, dat zich ontwikkelt van een hulpeloze en weerloze baby naar een zelfbewuste en zelfstandige volwassene. Natuurlijk speelt socialiseren daarin een rol, maar met mate. Veel belangrijker is de betrokkenheid van ouders bij het opgroeien van hun kroost.

Afgelopen week berichtte het NJi over een onderzoek onder ouders: de media spreken/schrijven vaak te negatief over ouders; daarnaast vinden ouders dat experts elkaar vaak tegenspreken. Het is erg belangrijk dat experts een andere, meer ondersteunende, rol innemen!

Een ander bericht trok mijn aandacht deze week: het Search Institute in de VS heeft onderzoek gedaan naar de rol van de relatie tussen ouders en kinderen. Dat is een verademing na tal van studies over opvoedstijlen. En wat bleek uit het onderzoek onder ruim duizend ouders: de kwaliteit van de relatie is belangrijker voor gezond en veilig opgroeien dan welk demografisch kenmerk dan ook: in alle bevolkingsgroepen. Hier vind je een korte samenvatting van het onderzoek.

In mijn boek “In contact met ouders. Empowermentgericht adviseren bij opvoedvragen” ga ik op deze kwesties dieper in.

Het is tijd voor een pedagogische benadering van ouderschap. Voor alle duidelijkheid: daarmee bedoel ik niet het veranderen van het gedrag van kinderen, maar het stimuleren van het leren van opvoeders! Ik pleit voor lerend ouderschap.

Voor iedereen die wel eens opvoedvragen van ouders krijgt en hier motiverend op in wil gaan.

Besteladres:

https://catalogus.noordhoffuitgevers.nl/shop/nu/in-contact-met-ouders

2015-09-26 12.52.21